Brytyjska rakieta spróbuje sięgnąć kosmosu

Licencja brytyjskiego Urzędu Lotnictwa Cywilnego (CAA) została ogłoszona 4 sierpnia br. Pozwala ona na przeprowadzenie do 16 startów rakiety Skylark-L z kosmodromu SaxaVord na Szetlandach. To pierwszy przypadek w historii brytyjskiego sektora kosmicznego, gdy system nośny spółki z Wielkiej Brytanii otrzymał licencję na pionowy start z rodzimego terytorium.

W Wielkiej Brytanii uchwalono w 2018 r. ustawę o przemyśle kosmicznym. Pierwsza licencja na lot została przyznana w 2022 r. Jednak próba poziomego wystrzelenia rakiety z samolotu przez firmę Virgin Galactic, której właścicielem jest brytyjski miliarder Richard Branson, zakończyła się niepowodzeniem.

„Skyrora jest dumna, że może przewodzić działaniom umożliwiającym starty z Wielkiej Brytanii. Niezbędne jest, aby Wielka Brytania miała suwerenne możliwości takich startów m.in. ze względów strategicznych w zakresie obronności.” - podkreślił Wołodymyr Lewykin, dyrektor generalny Skyrora. Jeśli pierwszy lot rakiety Skylark-L zakończy się sukcesem, będzie stanowił „kamień milowy” w zakresie rozwoju brytyjskiego sektora kosmicznego.

Nadchodzący lot

Pomimo wydania licencji na przeprowadzenie kilkunastu startów rakiety Skylark-L z kosmodromu na Szetlandach, nie oczekuje się, że SaxaVord będzie w stanie zorganizować start przed początkiem 2026 r. Obecnie obiekt SaxaVord nie posiada dostępnych platform startowych, dlatego też rakieta firmy Skyrora będzie mogła zadebiutować dopiero w przyszłym roku.

Skylark-L jest zdolny do wynoszenia około 50  kg na wysokość ponad 100  km. Skyrora spodziewa się, że rakieta osiągnie wysokość od 120 do 130 km, a więc powyżej linii Karmana. która jest umowną granicą z przestrzenią kosmiczną. Po osiągnięciu maksymalnej wysokości, system powróci na Ziemię. W końcowej fazie powrotu spowolni ją spadochron.

Rakieta posiada wysokość 11 metrów i jest napędzana niewielkim silnikiem na paliwo ciekłe (nafta i nadtlenek wodoru), generującym ciąg 30 kN. Co ciekawe, do wytworzenia mieszanki napędowej wykorzystywane są węglowodory z odpadów plastikowych i tworzyw sztucznych. Warto także zauważyć, że silnik stworzono w przeważającej mierze z podzespołów stworzonych z użyciem przemysłowej drukarki 3D.

Suborbitalny system nośny Skylark L zaliczył swój debiut w 2022 r. Wtedy jednak lot został wykonany z mobilnej wyrzutni znajdującej się na terytorium Islandii. Z powodu problemu z oprogramowaniem rakieta osiągnęła wysokość zaledwie 300 metrów.

Ambitne plany

Warto zauważyć, że opisywana rakieta to system przeznaczony do eksperymentów w warunkach mikrograwitacji oraz przetestowania technologii rozwijanej na potrzeby trzystopniowej rakiety orbitalnej Skyrora-XL o wysokości ponad 22 metrów. Będzie mogła wynieść do 315 kg na niską orbitę okołoziemską (LEO).

Przedstawiciele firmy Skyrora mają nadzieję, że zakończenie procesu wydawania licencji na lot suborbitalny to dobry prognostyk, który przyczyni się do szybszego uzyskania licencji na lot orbitalny rakiety Skyrora-XL. Poinformowano przy tym, że dwa stopnie rakiety są już gotowe. Produkcja pierwszego stopnia rozpocznie się w najbliższym czasie. Firma planuje przeprowadzić testy integracyjne systemu XL w przyszłym roku.

Warto zauważyć, że ambitne plany względem rozwoju swojego orbitalnego systemu nośnego ma także inna firma z Wielkiej Brytanii. Orbex przygotowuje do debiutu system nośny Prmie, który będzie mierzyć około 19 m. W ostatnim czasie firma otrzymała wsparcie finansowe w wysokości 20 mln GBP od rządu na rozwój projektu.