Scenariusze rozwoju przemysłu kosmicznego w Polsce. Powstał raport

Opracowanie pt. „Średniookresowe scenariusze rozwoju przemysłu kosmicznego w Polsce” zwraca przede wszystkim uwagę na dużą liczbę wyzwań, jakie pozostają do przezwyciężenia w kwestii zapewniania szybkiego lub chociażby „umiarkowanego” rozwoju krajowego sektora kosmicznego w wyznaczonych ramach czasowych. Studium formułuje wnioski i rekomendacje dotyczące możliwych kierunków rozwoju branży kosmicznej w Polsce na najbliższe 10 lat (do 2031 roku). Raport jest z założenia jedną z pierwszych spodziewanych analiz strategicznych opublikowanych w ramach działania tej konkretnej sektorowej rady.

Rekomendacje dotyczące rozwoju polskiego sektora kosmicznego są oparte na trzech modelowych scenariuszach wzrostu (szybki, umiarkowany, endogeniczny), względem których formułowany jest jeszcze syntetyczny czwarty - określony jako najbardziej prawdopodobny. Ważną częścią opracowania jest też analiza dobrych praktyk i modeli rozwoju sektora kosmicznego uskutecznianych w innych państwach, jak również przegląd Krajowych i Regionalnych Inteligentnych Specjalizacji. W raporcie zwraca się też m.in uwagę na potrzebę usprawnienia dotychczasowej współpracy pomiędzy jednostkami naukowymi i biznesowymi oraz wypracowanie nowych rozwiązań stymulujących rozwój branży. Zwraca się w nim również uwagę na rosnące na całym świecie zapotrzebowanie na usługi satelitarne, odnosząc się na tym tle do rozpoznawanego w Polsce niedoboru własnej infrastruktury satelitarnej. 

Wśród sygnowanych przez Sektorową Radę ds. Przemysłu Lotniczo-Kosmicznego zaleceń znalazły się takie kwestie, jak:

• przeznaczenie odpowiedniego budżetu i zagwarantowanie perspektywy rozwoju  projektów realizowanych w obszarze technologii kosmicznych,
• doprecyzowanie roli Polskiej Agencji Kosmicznej (POLSA) jako organu scalającego administracyjne działania wokół branży kosmicznej,
• bliska współpraca pomiędzy przemysłem i instytucjami naukowymi w organizacji programów studenckich i doktoranckich.

W raporcie ujęto też ściślejsze rekomendacje dotyczące pozyskiwania i budowania kompetencji w sektorze - w szczególności:

• stworzenie planu kształcenia ustawicznego dla przedstawicieli sektora kosmicznego,
• stworzenie propozycji kursów doktoranckich prowadzonych we współpracy z przemysłem (np. doktoraty wdrożeniowe),
• wsparcie przy tworzeniu, rozwijaniu i realizacji kursów akademickich związanych z branżą kosmiczną, w szczególności nowych kierunków,
• zweryfikowanie i regularne aktualizowanie stanu wiedzy oraz braków w kompetencjach i kwalifikacjach,
• zweryfikowanie i regularne aktualizowanie stanu wiedzy na temat przyszłych wymagań technologicznych i rynkowych stawianych w edukacji i kształceniu ustawicznym - także z perspektywy europejskiej i globalnej.

Udało nam się wypracować pierwszy raport i szerokie rekomendacje dla branży kosmicznej. Mam nadzieję, że przedstawione przez nas rozwiązania oraz zalecenia zostaną odebrane pozytywnie oraz że uda się zaktywizować instytucje naukowe oraz podmioty biznesowe do intensywniejszej współpracy. Otwieranie nowych kierunków czy programów edukacyjnych poświęconych technologii kosmicznej i lotniczej, zagwarantuje Polsce rozwój innowacyjnych technologii.

Działalność Sektorowej Rada ds. Przemysłu Lotniczo-Kosmicznego (SRK LK) ma związek z funkcjonowaniem sieci 17 branżowych rad działających w wielosegmentowym programie wspierania rozwoju kompetencji sektorowych w wybranych obszarach gospodarki narodowej. System ten działa w oparciu o unijne dofinansowanie i projekty dystrybuowane przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP). Środki na ten cel pochodzą z Europejskiego Funduszu Społecznego i są rozdzielane w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój 2014-2020.

Tworzenie w Polsce sieci sektorowych rad ds. kompetencji ma swoje fundamenty we wnioskach z badań Bilansu Kapitału Ludzkiego (BKL) przeprowadzonych w latach 2009-2014. Wskazywano w nich na powszechny wśród przedsiębiorców wielu branż problem ze znalezieniem wykwalifikowanych kandydatów do pracy oraz niedostosowaniem systemu przygotowania kompetencyjnego młodych kandydatów na pracowników do potrzeb zatrudnienia, przy jednoczesnym deficycie dostosowanej oferty edukacji pozaformalnej. Dlatego też PARP opracowała System Rad ds. Kompetencji, który ma umożliwiać samym przedsiębiorcom oddziaływanie na dostawców usług edukacyjnych i rozwojowych, zarówno w sferze edukacji formalnej, jak i pozaformalnej, jak również budowanie partnerstwa przedsiębiorstw z instytucjami mającymi wpływ na rynek pracy. Docelowo wskazano potrzebę utworzenia Sektorowych Rad ds. Kompetencji (SRK) dla co najmniej 15 sektorów gospodarki, względem których zidentyfikowano potrzeby kwalifikacyjno-zawodowe w porozumieniu z przedsiębiorcami.

Sektorowa Rada ds. Przemysłu Lotniczo-Kosmicznego (SRK LK) pozostaje w tej strukturze jednym z krócej działających zrzeszeń. Podobnie jak w innych odsłonach, w skład Rady weszły osoby blisko związane z działalnością branżową, przedstawiciele wcześniej działających krajowych porozumień sektorowych oraz główni reprezentanci konkretnych specjalizacji - w tym przypadku m.in.: gen. Mirosław Hermaszewski (przewodniczący SRK KL), prof. Cezary Galiński, dr Leszek Loroch, były prezes Polskiej Agencji Kosmicznej Grzegorz Brona (animator działań w segmencie kosmicznym) i gen. Jan Rajchel. Do grupy dołączyli również Tomasz Ciepieńka z Thales Polska, Paweł Wojtkiewicz ze Związku Pracodawców Sektora Kosmicznego oraz Piotr Zabadała z Ministerstwa Rozwoju, Pracy i Technologii. Działanie Rady koordynują następujące podmioty: spółka Thales (jako lider projektu), Łukasiewicz - Instytut Lotnictwa, Związek Pracodawców Sektora Kosmicznego oraz Wydział Mechaniczny Energetyki i Lotnictwa Politechniki Warszawskiej. W kwietniu br. do Rady dołączyło kolejnych dziewięciu przedstawicieli sektora lotniczo-kosmicznego.

Cały przytaczany raport oraz więcej informacji na temat działań Rady są dostępne na jej stronie internetowej.