Na ratunek cennej tablicy astronomicznej Kopernika. Remont w olsztyńskim zamku

Krużganek będzie kompleksowo remontowany po raz pierwszy w powojennej historii, czyli odkąd zamek jest siedzibą Muzeum Warmii i Mazur. Prace zaczną się za kilkanaście dni i zakończą późną jesienią. "Ostatni remont więźby dachowej nad krużgankiem to rok 1830, ostatni remont krużganka to lata 1909-1911. Od tego czasu jedyną rzeczą, którą zrobiono była stolarka okienna. Natomiast substancja architektoniczna, dach, itd. wymagały od dziesięcioleci profesjonalnej konserwatorskiej rewitalizacji" - powiedział w rozmowie z Polską Agencją Prasową dyrektor muzeum, Piotr Żuchowski.

Jak wyjaśnił, remont jest konieczny również dlatego, że stan techniczny dachu (m.in. przeciekające dachówki) wskazuje na zagrożenie dla samej tablicy astronomicznej, znajdującej się na ścianie krużganka - zachowanemu oryginalnemu przyrządowi astronomicznemu Mikołaja Kopernika. Przeprowadzenie pełnego zakresu prac stało się teraz możliwe, gdyż muzeum otrzymało fundusze na ten cel z trzech źródeł. Ministerstwo Kultury Dziedzictwa Narodowego i Sportu przekazało 300 tys. zł, wojewódzki konserwator zabytków - 200 tys. zł, a marszałek woj. warmińsko-mazurskiego - prawie 670 tys. zł.

Zgodnie z podpisaną z wykonawcą umową, zostanie odnowiona elewacja i mury wewnętrzne oraz stolarka okienna, wymienione będą dachówki, a więźba dachowa ma być naprawiona i ocieplona. Sama tablica astronomiczna będzie na czas remontu odpowiednio zabezpieczona.

Według dyrekcji muzeum, prowadzone prace nie ograniczą możliwości zwiedzania pozostałej części zamku. Dyrektor Żuchowski zapowiedział również, że w przyszłym roku chciałby przeprowadzić konserwację samej tablicy i badania z zastosowaniem współczesnych technologii, które mają ostatecznie wyjaśnić, czemu służyła i jak działała.

Według dotychczasowych ustaleń tablica miała za zadanie umożliwić przedstawienie pozornego ruchu słońca w dniach bliskich równonocy wiosennej i jesiennej. Została wykonana własnoręcznie przez Kopernika, który mieszkał w latach 1516-21 w olsztyńskim zamku, sprawując urząd administratora tamtejszych dóbr.

Tablica ma wymiary 705 na 140 cm i jest wykreślona na pokrytej tynkiem ścianie krużganka skrzydła północnego, nad wejściem do komnaty, w której mieszkał administrator. Zachowały się duże fragmenty tego wyjątkowego zabytku.