Chińska sonda zarejestrowała tajemniczą kometę 3I/ATLAS

Informacje na temat komety 3I/ATLAS zaobserwowanej przez Tianwen-1 przekazała Chińska Narodowa Agencja Kosmiczna (CNSA). Sonda wykonała serię zdjęć komety między 1 a 4 października 2025 r., korzystając z pokładowej kamery HiRIC (High-Resolution Imaging Camera). Uzyskane obrazy wyraźnie pokazują jądro komety oraz otaczającą je rozległą komę, której średnica sięga kilku tysięcy kilometrów.

Naukowcy podkreślają, że zarejestrowanie komety 3I/ATLAS przez chińską sondę było niezwykle trudne. Tianwen-1 na co dzień fotografuje głównie jasną powierzchnię Czerwonej Planety. W tym przypadku musiała jednak namierzyć niewielki, przemieszczający się obiekt, który był oddalony o ok. 29 mln km. Warto również zauważyć, że kometa przemieszcza się z zawrotną prędkością 58 km/s i ma zaledwie 5,6 km średnicy.

3I/ATLAS - tajemniczy międzygwiezdny obiekt

Kometa 3I/ATLAS została po raz pierwszy dostrzeżona 1 lipca 2025 r. przez teleskop Asteroid Terrestrial-impact Last Alert System (ATLAS) w Río Hurtado w Chile. Naukowcy określają obiekt jako „outsider”, który może dostarczyć nowych informacji o Wszechświecie. Warto dodać, że jest to dopiero trzecia kometa międzygwiezdna, po 1I/ʻOumuamua i 2I/Borisov, jaką zaobserwowano.

Zdaniem naukowców kometa może być o trzy miliardy lat starsza od Układu Słonecznego, który sam liczy już 4,6 miliarda lat. Do tej pory odkryto, że w komecie 3I/ATLAS znajduje się wysoka zawartość dwutlenku węgla. W jądrze znajduje się natomiast lód wodny.

Wczesnym październikiem 2025 r. kometa minęła Marsa, a agencje kosmiczne na całym świecie skierowały swoje sondy i łaziki w jej stronę. W obserwacjach wzięły udział m.in. NASA, Europejska Agencja Kosmiczna (ESA) oraz Chińska Narodowa Agencja Kosmiczna (CNSA).

8 października br. Europejska Agencja Kosmiczna opublikowała zdjęcia komety 3I/ATLAS, które zostały wykonane przez sondę ExoMars TGO. Poinformowano wtedy, że zdjęcia obiektu zostały wykonane przez kamerę CaSSIS (Colour and Stereo Surface Imaging System). Dodatkowo naukowcy próbowali uchwycić obiekt przy pomocy kamery w sondzie Mars Express, natomiast w wyniku krótkiego czasu ekspozycji (0,5 sekundy) zadanie okazało się niemożliwe.

To dopiero początek programu Tianwen

Tianwen-1 to pierwsza w historii Chin misja międzyplanetarna. Sonda wystartowała w lipcu 2020 r., a w lutym 2021 r. weszła na orbitę Marsa. W maju tego samego roku na powierzchni Czerwonej Planety wylądował chiński łazik Zhurong. Choć łazik zakończył już pracę, Tianwen-1 nadal funkcjonuje, dostarczając cennych danych naukowych, w tym, jak widać, również zdjęć międzygwiezdnej komety 3I/ATLAS.

Warto zauważyć, że obecnie trwa także misja Tianwen-2, która wystartowała w maju 2025 r. Jej głównym celem jest zebranie próbek badawczych z asteroidy 469219 Kamo’alewa, czyli jednego z siedmiu znanych „quasi-księżyców” Ziemi. Po dotarciu do asteroidy w 2026 r. sonda przez kilka miesięcy będzie prowadzić badania i finalnie pobierze z niej ok. 100 g próbek badawczych.

Tianwen-2 to dopiero druga misja z serii programu eksploracyjnego Tianwen. Trzecia z nich będzie ponownie dotyczyć Marsa. Jej celem będzie historyczne sprowadzenie próbek badawczych z Czerwonej Planety. Przewiduje się, że Tianwen-3 wystartuje pod koniec 2028 r.

Kolejnym krokiem w ambitnym programie kosmicznym Chin ma być misja Tianwen-4, której start planowany jest na 2030 r.. Głównym celem tej wyprawy będzie dotarcie do Jowisza, a następnie wejście na orbitę jego księżyca Kallisto – jednego z największych naturalnych satelitów w Układzie Słonecznym.