Minister Domański z misją na Radzie ESA. Polska przed wielką szansą

Obok ministra Domańskiego w skład polskiej delegacji wejdą „pracownicy Ministerstwa Rozwoju i Technologii, potencjalnie wspierani przez przedstawicieli innych ministerstw oraz Polską Agencję Kosmiczną” - poinformowało MRiT.

Polska jest państwem członkowskim ESA od 2012 r. Jak zapowiadał we wrześniu minister Domański, składka Polski do ESA będzie sukcesywnie rosła. „Jesteśmy w kontakcie z ESA i bardzo nam zależy, żeby te pieniądze były wydawane w sposób bardzo efektywny na projekty w Polsce.” - mówił wówczas minister. Doprecyzował, że składka Polski do ESA w 2025 roku wyniesie 193,4 mln euro. Z tej kwoty 33,7 mln euro to cześć obowiązkowa, a 157 mln euro to składka opcjonalna.

W kolejnym budżecie ESA „Polska planuje zadeklarować składkę do programów opcjonalnych ESA na poziomie większym niż deklarowana podczas Posiedzenia Rady Ministerialnej w 2022 roku wraz z uwzględnieniem zwiększenia składki w roku 2023; wysokość zadeklarowanych kwot będzie odzwierciedlać priorytetowy charakter polityki kosmicznej w działaniach Rządu” - podał resort rozwoju.

„Polska zadeklaruje Europejskiej Agencji Kosmicznej składkę w wysokości około 425 milionów euro na najbliższe trzy lata.” - wynika z ustaleń TVN24, które opublikowało tę informację na początku listopada 2025 roku.

MRiT podkreśliło też, że Polska - jako ósmy co do wielkości udziałowiec programów opcjonalnych ESA - „konsekwentnie umacnia swoją pozycję jako wiarygodny i aktywny partner w europejskim sektorze kosmicznym”.

Co z ośrodkiem ESA w Polsce?

Odnośnie planowanego utworzenia w Polsce Centrum ESA, które ogłosił w lipcu premier Donald Tusk, MRiT podało, że będzie to „inicjatywa o strategicznym znaczeniu dla bezpieczeństwa, odporności technologicznej i suwerenności informacyjnej Europy oraz rozwoju krajowego sektora kosmicznego”.

„Planowany ośrodek ESA DEFSEC-PL ma być wyspecjalizowaną jednostką ESA, ukierunkowaną na badania, rozwój i wdrażanie rozwiązań w obszarach bezpieczeństwa cywilnego, zarządzania kryzysowego, obserwacji Ziemi, analizy danych satelitarnych oraz technologii podwójnego zastosowania (dual-use)” - poinformował resort.

Projekt wpisuje się w przygotowywaną inicjatywę ESA pod nazwą European Resilience from Space (ERS), której celem ma być stworzenie „wspólnej architektury odporności”, opartej na danych satelitarnych, łączności, nawigacji i analizie informacji z wykorzystaniem sztucznej inteligencji.

Europa tylko na tym zyska

Według MRiT dzięki lokalizacji ośrodka ESA w Polsce, Europa zyska stałą obecność ESA na wschodniej flance UE i NATO, co pozwoli na testowanie i rozwój technologii w warunkach realnych zagrożeń oraz wzmocni odporność całego europejskiego systemu bezpieczeństwa kosmicznego.

„Inicjatywa przewiduje utworzenie kompleksowego ośrodka badawczo-analitycznego, obejmującego laboratoria, centrum danych oraz zaplecze szkoleniowo-symulacyjne. Planowane jest, że ośrodek ESA (DEFSEC-PL) będzie stanowił centrum doskonałości ESA (Centre of Excellence) w dziedzinie bezpieczeństwa i odporności kosmicznej” - podało MRiT.

Centrum ma mieć zadania komplementarne do działalności innych placówek i centrów ESA, w szczególności tych działających w dziedzinie bezpieczeństwa i odporności przestrzeni kosmicznej w celu efektywnego i spójnego rozwoju europejskich zdolności w zakresie bezpieczeństwa i odporności przestrzeni kosmicznej.

Według resortu rozwoju współpraca z ESA i Komisją Europejską będzie prowadzona w formule trójstronnej, z udziałem partnerów przemysłowych i naukowych. MRiT zastrzegło jednak, że za wcześnie mówić o takich szczegółach, jak lokalizacja ośrodka czy udział interesariuszy, takich jak firmy, uczelnie czy jednostki naukowe.