Polska i Francja będą wspólnie rozwijać technologie kosmiczne

Autor. Kancelaria Premiera RP
Polska i Francja zawarły porozumienie, którego celem jest pogłębienie współpracy obu narodów w różnych obszarach. Kooperacja obejmuje również rozwój technologii kosmicznych.
9 maja br. premier Donald Tusk i prezydent Francji Emmanuel Macron podpisali Traktat o wzmocnionej współpracy i przyjaźni polsko-francuskiej. Porozumienie ma charakter strategiczny, gdyż skupia się przede wszystkim na kwestii bezpieczeństwa obu krajów w różnych dziedzinach.
Czytaj też
W dokumencie wskazano m.in. potrzebę współpracy przemysłów militarnych czy współpracy nuklearnej. Umowa ma dotyczyć także kwestii gospodarczych, naukowych, czy kulturalnych. Dzięki temu Polska ma awansować do grona najważniejszych sojuszników Francji na Starym Kontynencie.
Zapisy Traktatu
W dokumentacji Traktatu znajduje się część poświęcona bezpieczeństwu i obronności (Artykuł 4.). Jednym z obszarów kooperacji w tym zakresie zostało wskazane kontynuowanie i pogłębienie dwustronnej współpracy w dziedzinie uzbrojenia, w szczególności w zakresie badań i rozwoju nowych technologii, w tym technologii podwójnego zastosowania, a także w zakresie badania i wykorzystywania przestrzeni kosmicznej.
„Współpraca ta będzie opierać się zwłaszcza na realizacji i rozwijaniu wspólnych projektów w domenach lądowej, morskiej, powietrznej, w cyberprzestrzeni oraz w przestrzeni kosmicznej.” - czytamy w opublikowanej dokumentacji. Warto zauważyć, że nie jest to jedyny fragment, który opisuje wspólny rozwój technologii kosmicznych.
W Artykule 6., dotyczącym współpracy gospodarczej, przemysłowej i cyfrowej, uwzględniono wspólne działania na rzecz transformacji cyfrowej. Wskazano w tym zakresie potrzebę budowy stabilnej cyberprzestrzeni i Internetu opartego na zasadach bezpieczeństwa, neutralności, otwartości oraz niepodzielności, jak również na rzecz zrównoważonej regulacji sektora cyfrowego.
„Strony zobowiązują się do pogłębienia współpracy w zakresie innowacyjnych i krytycznych dla przyszłości UE technologii, w tym sztucznej inteligencji, informatyki kwantowej, biotechnologii, robotyki, nowych źródeł energii i technologii kosmicznych oraz do działania na rzecz lepszych uregulowań prawnych w zakresie zarządzania technologiami cyfrowymi, zarówno w ramach UE, jak i na szczeblu międzynarodowym” - opisuje dokument.
W dalszej części Traktatu znajduje się również Artykuł 11, który dotyczy kwestii szkolnictwa wyższego, badań naukowych i innowacji technologicznych. Opisano w nim m.in., że strony Umowy będą wspierać innowacje technologiczne i społeczne oraz działania badawczo-rozwojowe, w tym innowacje przełomowe, poprzez wspólne programy badawcze z udziałem partnerów przemysłowych i społecznych.
Pełna treść traktatu #Francja 🇫🇷 - #Polska 🇵🇱
— Aleksander Olech (@AleksanderOlech) May 10, 2025
Tak jak pisałem od tygodni, to tylko i aż plan współpracy.
Mamy 2 lata na faktyczne działanie, dopóki jest tym zainteresowany i rządzący #Macron
Lepiej na pewno nie będzie. https://t.co/8kB86pthS3
„Poprzez współpracę w ramach programów UE Strony przyczyniają się do wzmacniania unijnej suwerenności technologicznej, w szczególności w następujących dziedzinach: zrównoważony rozwój, różnorodność biologiczna, klimat, sztuczna inteligencja, informatyka kwantowa, biotechnologia, nowe źródła energii, przestrzeń kosmiczna, badania w zakresie agroekologii i zdrowia gleb, fotonika i baterie. Strony kontynuują wymianę informacji i doświadczeń w zakresie technologii kosmicznej oraz ułatwiają rozwój zdolności w zakresie świadomości sytuacyjnej w przestrzeni kosmicznej, telekomunikacji satelitarnej oraz satelitarnej obserwacji Ziemi.” - zapisano.
Wspólne wysiłki
Zarówno Polska, jak i Francja są członkami Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA) oraz Unii Europejskiej, co umożliwia współpracę w wielu projektach badawczych, transferu technologii i wspólnego finansowania badań oraz rozwoju. Dobrym przykładem jest niedawno ogłoszona umowa Instytutu Lotnictwa Sieci Badawczej Łukasiewicz z francuską spółką kosmiczną MaiaSpace w celu opracowania ekologicznych silników rakietowych. Więcej informacji TUTAJ.
Dzięki pogłębieniu współpracy z Francją możliwe jest też rozszerzenie umowy na satelity zawartej w grudniu 2022 r. Wojsko Polskie pozyskało wtedy dwa francuskie satelity rozpoznania optycznego. Umowa w tym zakresie została podpisana umowa pomiędzy konsorcjum Airbus Defence & Space i Agencją Uzbrojenia. Porozumienie obejmuje dostarczenie pary satelitów obserwacyjnych wchodzących w skład konstelacji optycznej Pléiades Neo (do 2027 r.) wraz ze stacją odbiorczą. Szczegóły umowy dostępne są TUTAJ.
Podmioty polskiego sektora kosmicznego, takie jak np. PIAP Space czy Creotech Instruments, regularnie współpracują z francuskimi firmami, takimi jak Airbus, czy Thales, w poszczególnych projektach prowadzonych w ramach członkostwa w ESA. Najnowszym przykładem jest misja BIOMASS, w której głównym wykonawcą satelity jest firma Airbus. Polskie spółki Sener Polska, PIAP Space oraz GMV dostarczyły kluczowe elementy tej misji.
Kilka dni temu poinformowano również, że Grupa WB (Polska Grupa Zbrojeniowa) dostarczyła pierwszorzędowe struktury do satelity CHIME (Copernicus Hyperspectral Imaging Mission for the Environment) rozwijanego przez Thales Alenia Space na zlecenie Europejskiej Agencji Kosmicznej. Platforma posłuży do zbierania danych do tworzenia usług zarządzania rolnictwem i różnorodnością biologiczną oraz informacji dotyczących właściwości gleb.
Co więcej, w bazie podmiotów polskiego sektora kosmicznego widnieje Thales Alenia Space Polska. Spółka joint venture, pomiędzy francuskim Thales (67%) i włoskim Leonardo (33%), zainaugurowała swoją działalność w Polsce w 2015 r. Realizuje ona projekty dla Europejskiej Agencji Kosmicznej związane m.in. z komunikacją, satelitarną obserwacją Ziemi, eksploracją planet czy ochroną środowiska, współpracując z polskimi ośrodkami naukowymi i badawczymi oraz przemysłem.
Warto zauważyć, że dzięki wzmożeniu współpracy obu krajów w dziedzinie rozwoju technologii kosmicznych Polska może jeszcze bardziej skorzystać z doświadczenia Francji jako lidera europejskiego sektora kosmicznego. Polska, choć do ESA przystąpiła dopiero w 2012 r., poczyniła znaczące postępy w rozwoju rodzimego przemysłu kosmicznego stając się interesującym partnerem do współpracy w wielu obszarach, np. badaniach naukowych, produkcji satelitów, łączności satelitarnej czy robotyce.
Znaczenie strategiczne
Eksperci są zgodni w tym, że Traktat podpisany przez Donalda Tuska i Emmanuela Macrona to historyczny moment, dzięki któremu Polska dołącza do elitarnego grona najbliższych partnerów Francji. Warto także pamiętać, że dobre relacje z jednym z głównych elementów Unii Europejskiej zwiększają wpływ Polski na decyzje podejmowane na szczeblu unijnym.
„Podobnie jak wcześniejsze porozumienia z Berlinem, Rzymem i Madrytem, nowy traktat z Warszawą obejmie współpracę w dziedzinie obronności, przemysłu, energetyki, edukacji i wspólnej polityki europejskiej. To wyraz wzajemnego zaufania, a zarazem uznanie dla rosnącej roli Polski jako kluczowego filaru stabilności i bezpieczeństwa na wschodniej flance Unii Europejskiej i NATO.” - opisał Aleksander Olech, szef ds. Współpracy Międzynarodowej Defence24.
Warto zauważyć, że nowy traktat zastąpi poprzednią umowę Polski i Francji, podpisaną w 1991 r. i ocenianą jako przestarzałą. Dzięki umowie ustanowiono też 20 kwietnia, jako dzień przyjaźni polsko-francuskiej.