Warszawa centrum dyskusji o bezpieczeństwie. Łączność satelitarna na ustach polityków
Autor. Ministerstwo Obrony Narodowej via X
Przez dwa dni Warszawa gościła unijnych ministrów podczas nieformalnego szczytu, którego tematem były kluczowe wydarzenie dotyczące europejskiej obronności. Wśród postulatów państw znajduje się szybsze dążenie Europy do autonomii w zakresie telekomunikacji satelitarnej.
Jeszcze przed rozpoczęciem „Konferencji Wysokiego Szczebla – Forum Bezpieczeństwa UE dotyczącego Białej Księgi na temat europejskiej obronności” głos w sprawie europejskich zdolności z zakresu telekomunikacji satelitarnej zabrał minister obrony Francji Sébastien Lecornu. Szef resortu stanowczo postuluje o przyśpieszenie programu IRIS².
Większe inwestycje = szybsza realizacja
„Musimy skończyć z wielkimi przemówieniami, musimy skończyć z pakietami miliardów, o których nie zawsze wiemy dokładnie, jak to działa. Potrzebujemy rzeczy, które czasami są może skromniejsze, ale bardzo skuteczne.” - mówił Lecornu jeszcze przed rozpoczęciem szczytu w Warszawie.
Dodał, że wraz z grupą państw UE - bez wymieniania ich z nazwy - są gotowi na rozmowy z Komisją Europejską na temat możliwości przyśpieszenia programu IRIS², który zwiększy suwerenność technologiczną Unii w zakresie łączności krytycznej. Ta z kolei stała się numerem 1. w europejskich gabinetach po kontrowersyjnych wypowiedziach Elona Muska na temat możliwości wyłączenia sieci Starlink w Ukrainie.
„Chodzi o pieniądze, ponieważ chodzi o przyspieszenie. Pieniądze oznaczają przyspieszenie. Może to również dotyczyć uproszczenia organizacji, samego zarządzania IRIS².To ma sens, ponieważ nie mamy rozwiązania, nie mamy planu B - jest to, albo Starlink” - powiedział Lecornu cytowany przez portal DefenseNews.com.
Unijny komisarz uspokaja
Lekko odmienne stanowisko wyraził unijny komisarz ds. obrony i przestrzeni kosmicznej Andrius Kubilius w Warszawie podczas konferencji prasowej, zorganizowanej po spotkaniu z szefem MSZ Radosławem Sikorskim. Kubilius został zapytany o stan dyskusji dotyczącej alternatywy dla systemów Starlink w Ukrainie. Podkreślił, że „ciekawa rozmowa z partnerami transatlantyckimi” zakończyła się „jasnym stwierdzeniem, że Starlinki nie będą wyłączone”. Ocenił to jako „dobrą wiadomość”.
Z drugiej strony - jak zaznaczył - są rozwiązania, które „będziemy w stanie wdrożyć, gdyby rzeczy miały pójść w jakimś niespodziewanym kierunku”.
Jak dodał, rozpoczęto budowę systemu satelitarnego IRIS², ale - zaznaczył - ”operacyjnie będzie on dostępny dopiero od 2029 roku”. Podkreślił, że od połowy br. będzie dostępny system GOVSATCOM (The European Union Governmental Satellite Communications), czyli system zintegrowanej łączności satelitarnej krajów członkowskich UE oparty na konsolidacji aktywów krajowych.
Spokojna narracja komisarza nie wyklucza jego świadomości o potencjalnym zagrożeniu Rosji i kluczowej pozycji technologii kosmicznych. Jeszcze w lutym 2025 r. podczas konferencji Perspectives Spatiales w Paryżu Kubilius opowiedział się za większą współpracą na rzecz bezpieczeństwa, szczególnie w zakresie rakiet nośnych wielokrotnego użytku, nowoczesnego systemu obserwacji Ziemi, wykrywania i śledzenia pocisków balistycznych oraz wymiany danych wywiadowczych.
Nie zabrakło wówczas odwołania do Jeana Monneta - „Ludzie podejmują wielkie decyzje tylko wtedy, gdy kryzys jest u ich progu.” - postulując o potrzebę natychmiastowego działania i zakończenia działań business as usual.