Sukces misji PROBA-3. Kluczowy wkład Polski
Autor. Europejska Agencja Kosmiczna (ESA)
Europejska Agencja Kosmiczna (ESA) poinformowała o kolejnych postępach misji PROBA-3. Po raz pierwszy udało się zademonstrować autonomiczny lot dwóch satelitów w formacji w przestrzeni kosmicznej. Warto zauważyć, że ważny udział w misji miał również polski przemysł.
PROBA-3 to demonstracyjna misja Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA), której głównym celem jest zaprezentowanie możliwości lotu dwóch niezależnych satelitów w formacji, a także uzyskanie nowych danych naukowych o Słońcu.
Elementami misji są (Coronograph Spacecraft, CSC) o masie 340 kg, i tzw. okulter – element z dyskiem okulograficznym przesłaniającym tarczę Słońca (Occulter Spacecraft, OSC) – o masie 200 kg.
Pierwszy taki lot
W ostatnim czasie udało się osiągnąć kluczowy kamień milowy dla całego przedsięwzięcia. ESA przekazała, że po raz pierwszy udało się przeprowadzić lot satelitów w autonomicznej formacji. Jednostki utrzymywały swoje pozycje z dokładnością do kilku milimetrów przez wiele godzin, bez ingerencji z Ziemi. Było to możliwe dzięki zaawansowanym systemom napędowym i nawigacyjnym, współpracujących ze sobą przy użyciu autonomii pokładowej.
🚀 PROBA-3's first autonomous formation flight successfully completed!
— Creotech Instruments SA. (@CreotechSa) April 8, 2025
We are proud to share this achievement, as our company participated in this project alongside other Polish companies and institutions.
Video: © @esa European Space Agency - ESA pic.twitter.com/veQ5Yf0ssL
„Zebraliśmy mnóstwo danych, których teraz użyjemy do dostrojenia systemów. W nadchodzących tygodniach przeprowadzimy więcej testów.” - czytamy w komunikacie. Dzięki tej misji ESA demonstruje możliwości wielokrotnego automatycznego tworzenia i utrzymywania bardzo precyzyjnej, tworzonej z milimetrową dokładnością, formacji dwóch sond kosmicznych.
W przypadku tej misji formacja oznacza utrzymanie obydwu satelitów na linii przebiegającej przez środek tarczy Słońca. Ma to umożliwić zbadanie korony słonecznej, dzięki jej ciągłym obserwacjom. Warto zauważyć, że środkowa korona słoneczna, była do tej pory badana tylko podczas rzadkich i krótkich zaćmień Słońca.
Proba-3 to także laboratorium w przestrzeni kosmicznej. W ramach misji testowane są nowatorskie algorytmy nawigacji i sterowania, m.in. systemy nawigacji względnej GPS (relative GPS).
Przypomnijmy, że badawczo-eksperymentalna misja PROBA-3 wystartowała 5 grudnia 2024 r. z Centrum Kosmicznego Satish Dhawan w Indiach. Ładunek został wystrzelony w przestrzeń kosmiczną na pokładzie systemu nośnego Polar Satellite Launch Vehicle (PSLV) w zmodyfikowanej wersji PSLV XL.
Ważna rola Polski
W tworzeniu misji Proba-3 Europejskiej Agencji Kosmicznej wzięło udział 40 firm i instytucji z 14 krajów, w tym siedem polskich podmiotów. Nasz kraj reprezentowały takie firmy, jak Sener Polska, Creotech Instruments, N7 Space, GMV, Solaris Optics, PCO, a także Centrum Badań Kosmicznych PAN. Eksperci są zgodni, co do tego, że polscy inżynierowie i naukowcy odegrali niezwykle ważną rolę w tym przedsięwzięciu.
Dla przykładu, Sener Polska dostarczył dwa rodzaje mechanizmów, które zostały umieszczone na satelicie z koronografem (SAHRM) oraz (SADM). Były one niezbędne do rozłożenia panelu słonecznego. Inżynierowie z CBK PAN odpowiadali m.in. za budowę koronografu, w szczególności jego zasilanie, komputer pokładowy oraz przekazywanie danych.
Z kolei firma Creotech Instruments była odpowiedzialna za zaprojektowanie i zbudowanie podsystemu komputerowego przyrządu optycznego oraz systemu testowania satelitów. Firma zaprojektowała również kluczowy element sterownika koronografu (płyta elektroniki AEU).
„Jesteśmy zaszczyceni, że możemy być częścią tego przełomowego przedsięwzięcia, dostarczając rozwiązania, które wspierają przyszłość eksploracji kosmosu. A to dopiero początek!” - skomentowała firma Creotech Instruments.
Źródło: ESA/Space24.pl