Ważne komponenty Ekstremalnie Wielkiego Teleskopu powstaną w Polsce

W dniu 18 stycznia w Garching w Niemczech podczas uroczystej ceremonii Europejskie Obserwatorium Południowe (ESO) podpisało kontrakt na wykonanie części do Ekstremalnie Wielkiego Teleskopu Europejskiego (E-ELT). Nad Wisłą będzie realizowana znacząca część kontraktu na budowę ogromnych zwierciadeł M2 i M3. 

Jesteśmy dumni, że Polacy zostali zaangażowani w budowę tak ważnego dla ludzkości urządzenia, tym bardziej, że jest to największe i najbardziej odpowiedzialne zadanie, jakie do tej pory realizowały polskie podmioty. O udziale w tym projekcie zadecydowało nasze dotychczasowe doświadczenie w projektowaniu i produkcji precyzyjnych komponentów m.in. dla sond kosmicznych czy lądowników marsjańskich. Przy realizacji zadań będziemy współpracować z polskimi partnerami.

Inżynierowie z SENER Polska będą odpowiadać za projekt, produkcję a także montaż i test oprzyrządowania do dwóch modułów zwierciadeł teleskopu ELT. W Polsce powstaną m.in. urządzenia służące do montażu zwierciadła z mechanizmem pozycjonującym na strukturze teleskopu, komponenty wykorzystywane do transportu zwierciadeł pomiędzy Europą a Ameryką Południową oraz specjalne ochrony zwierciadeł przed uszkodzeniem. Projekt realizowany jest pod nadzorem hiszpańskiego oddziału firmy SENER, który jest sygnatariuszem kontraktu. Łącznie prace potrwają 6 lat, z czego w Polsce maksymalnie 4 lata. 

Jest to pierwszy tak duże zlecenie dla ESO, które realizowane będzie w Polsce, tym bardziej ważne, że nasz kraj wpłaca w tym roku 8 mln euro opłaty członkowskiej do organizacji.

Ekstremalnie Wielki Teleskop Europejski (E-ELT) będzie największym na świecie naziemnym teleskopem optycznym i umożliwi także obserwacje w bliskiej podczerwieni. Urządzenie budowane jest przez Europejskie Obserwatorium Południowe, którego Polska jest członkiem od 2015 roku. Gigantyczny teleskop będzie zajmował powierzchnię połowy stadionu piłkarskiego i zostanie wyposażony w pięć zwierciadeł, w tym główne o średnicy aż 39 metrów. Obiekt będzie miał skomplikowany optyczny system złożony z pięciu zwierciadeł. Nigdy do tej pory nie używano takiej konstrukcji. Wymaga to elementów optycznych i mechanicznych o wyjątkowym zaawansowaniu technologicznym. 

E-ELT umożliwi to dokładniejsze obserwacje Wszechświata, w tym badania ciemnej materii, zaglądanie w przeszłość galaktyk czy też poszukiwania planet wielkości Ziemi, na których może istnieć życie. Na lokalizację teleskopu wybrano górę Cerro Armazones na wysokości 3060 m n.p.m., znajdującą się̨ w centralnej części pustyni Atakama w Chile, czyli w jednym z najsuchszych obszarów na świecie.

Czytaj też: ESO: cztery kontrakty na kluczowe elementy Ekstremalnie Wielkiego Teleskopu