Podsumowanie miesiąca: czerwiec 2023

1. Wizyta Szefa NASA w Polsce

Mijający miesiąc nie mógł zacząć się bardziej interesująco, gdyż 1 czerwca br. oficjalną wizytę w Polsce rozpoczął Administrator NASA Bill Nelson. Szef amerykańskiej agencji kosmicznej w pierwszej kolejności udał się na spotkanie do Polskiej Agencji Kosmicznej (POLSA). W delegacji uczestniczył również Ambasador USA w Polsce Mark Brzezinski. Z tej okazji odbyto rozmowy m.in. z władzami naszego kraju, a także przedstawicielami firm z polskiego sektora kosmicznego, którzy mieli dzięki temu możliwość zaprezentowania swoich dokonań oraz rozwijanych technologii. Drugiego dnia wizyty spotkał się w Centrum Nauki Kopernik ze studentami oraz młodymi pasjonatami tematyki kosmicznej, a później pojawił się w ambasadzie amerykańskiej w Warszawie, gdzie redakcja Space24.pl miała okazję z nim porozmawiać. Mimo krótkiego czasu spotkania mieliśmy okazję dowiedzieć się kilku ciekawych informacji.

2. Polska misja na orbitę Księżyca możliwa przed końcem dekady

Zostając w temacie naszego kraju należy przypomnieć o zapowiedziach POLSy odnośnie polskiej misji księżycowej, która może się odbyć jeszcze przed końcem dekady. POLSA stara się o uruchomienie jeszcze w tym roku zarezerwowanych przez MRiT środków, które pozwolą zacząć prace przygotowawcze dla polskiej misji orbitalnej wokół Księżyca. "Po konsultacjach i burzy mózgów z firmami, uczelniami, instytutami doszliśmy do wniosku, że pierwszą polską misją na Księżyc mógłby być właśnie orbiter, który za pomocą wiązek podczerwieni skanowałby powierzchnię w poszukiwaniu minerałów, zwłaszcza takich, z których dałoby się uzyskiwać wodę, wodór, tlen, czyli to, co najbardziej potrzebne do zakładania baz" - podkreślił prof. Wrochna.

3. SpaceX wyniesie na orbitę polskiego mikrosatelitę EagleEye

W czerwcu sporo działo się w polskim sektorze kosmicznym, dlatego kolejną, wartą odnotowania informacją było ogłoszenie podpisania umowy przez polską spółkę kosmiczną - Creotech Instruments z niemiecką firmą Exolaunch, która zapewnia tym samym wystrzelenie mikrosatelity EagleEye na orbitę okołoziemską. Exolaunch jest integratorem usług dla firmy Elona Muska – SpaceX, i to właśnie za pomocą rakiety tej firmy - Falcon 9 zostanie wykonane wyniesienie w kosmos pierwszej jednostki satelitarnej polskiej spółki. Według obecnych planów, omawiany mikrosatelita zostanie przekazany do integracji z rakietą do końca 2023 roku, natomiast sam start przewidziany jest na 2024 rok.

4. Debiut polskiej rakiety suborbitalnej Perun WIDEO

W naszym podsumowaniu nie mogło zabraknąć tematu debiutu polskiej rakiety suborbitalnej Perun. System osiągnął wysokość 22 km nad powierzchnią Ziemi i teraz jest przygotowywany do kolejnego testu. Start został przeprowadzony z Centralnego Poligonu Sił Powietrznych, znajdującym się w Ustce. Jak podkreślała firma SpaceForest jeszcze przed wykonaniem wystrzelenia, lot miał na celu przede wszystkim sprawdzenie poprawności działania wszystkich systemów konstrukcji oraz test procedur bezpieczeństwa. Opisywany start był traktowany jako swego rodzaju "próba generalna" przed planowanym na jesień br. lotem w kosmos (czyli za tzw. linię Kármána, umowną granicę pomiędzy atmosferą Ziemi i przestrzenią kosmiczną przebiegająca na wysokości 100 km n.p.m.).

5. Polska i Szkocja rozwijają współpracę w sektorze kosmicznym

Kolejną niezwykle ważną informacją dotyczącą polskiego sektora kosmicznego był zakończony cykl spotkań online pomiędzy polskimi i szkockimi firmami kosmicznymi w ramach „Scotland - Poland Space Matchmaking Days". Wydarzenie skomentował Rafał Magryś, przewodniczący Rady Klastra Technologii Kosmicznych i wiceprezes EXATEL SA, który podkreślił, że jest przekonany, że spotkania pomiędzy podmiotami zaowocują nowymi umowami partnerskimi i możliwościami współpracy. Warto przypomnieć, że w Polsce do 2021 roku nie było tego typu dużej ogólnopolskiej organizacji gospodarczej zrzeszającej podmioty sektora kosmicznego i tę lukę uzupełnił Klaster Technologii Kosmicznych. Organizacja powstała z inicjatywy EXATEL - polskiego operatora telekomunikacyjnego, dostawcy usług ITC (teleinformatycznych), cyberbezpieczeństwa oraz łączności satelitarnej.

6. Sławosz Uznański poleci w kosmos? Minister Buda zabrał głos

Na ostatnie dni czerwca przypadło nam zmierzyć się z doniesieniami polskich mediów, które dotyczyły rzekomego zapewnienia dr Sławoszowi Uznańskiemu (będącego obecnie rezerwowym astronautą Europejskiej Agencji Kosmicznej) lotu w kosmos. Wokół informacji, które były powielone przez kolejne, czołowe media w naszym kraju narosło wiele niespójności, jak chociażby to, że Ministerstwo Rozwoju i Technologii, które jest odpowiedzialne za prowadzenie negocjacji z ESA w tym zakresie, nie opublikowało oficjalnego komunikatu. Nasze przypuszczenia o nieprawdziwych informacjach okazały się słuszne, gdy Minister rozwoju i technologii - Waldemar Buda poinformował, że lot dr Sławosza Uznańskiego nie został jeszcze potwierdzony oraz podkreślił, że media ogłosiły już sukces, natomiast na chwilę obecną potrzebny jest spokój, aby nie przeszkadzać w trwających negocjacjach.

7. Przygotowania do drugiego lotu testowego Starshipa

Przenosząc się za ocean, w czerwcu dowiedzieliśmy się, że SpaceX jest bliskie drugiego lotu testowego systemu nośnego Starship/SuperHeavy. Dokładniej mówiąc, Elon Musk poinformował, że obecne plany przewidują ponowne wystrzelenie Starshipa już za kilka tygodni. Według wskazanego jakiś czas temu terminu, próba powinna odbyć się w lipcu br. W ramach przygotowań firma SpaceX dokonuje kolejnych modyfikacji, dotyczących rakiety nośnej oraz platformy startowej. Ponadto przeprowadzane są testy poszczególnych komponentów Starshipa. Zmiany zapowiadają obiecujący lot największego w historii systemu nośnego. Świat nauki, przemysłu, podmioty prywatne oraz państwowe agencje uważnie obserwują prace rozwojowe omawianego systemu nośnego, który gdy osiągnie pełną funkcjonalność, będzie stanowił przełom w historii lotów orbitalnych oraz przyczyni się do szerszej eksploracji kosmosu.

8. Indie dołączają do Artemis Accords. Znaczące wzmocnienie dla USA

Warte odnotowania w czerwcu br. było dołączenie Indii do programu Artemis Accords, czyli międzynarodowej umowy określającej ramy współpracy w cywilnej eksploracji i pokojowym wykorzystaniu Księżyca, Marsa i innych ciał niebieskich. Dołączenie państwa o tak dużym potencjale swojego sektora kosmicznego stanowi dużą wartość dodaną dla Stanów Zjednoczonych, zwłaszcza w kontekście trwającej rywalizacji z Chinami. Warto jednak zauważyć, że Indie słyną z niezależności i prowadzeniu swojej polityki zagranicznej na wielu frontach. Przypomnijmy, że oprócz współpracy z USA, państwo to prowadzi interesy z Rosją, od której kupuje m.in. technologię wojskową. Waszyngton z New Delhi łączy natomiast wspólny rywal w postaci Chin.

9. USA: nowe satelity śledzące przesłały pierwsze obrazy

W kończącym się miesiącu Amerykańska Agencja Rozwoju Przestrzeni Kosmicznej (Space Development Agency) poinformowała, że inauguracyjne satelity powstającej sieci odpowiedzialnej za komunikację i śledzenie pocisków balistycznych, hipersonicznych, a także wsparcia działań lądowych z niskiej orbity okołoziemskiej (LEO) przesłały pierwsze dane. Jednocześnie dodano, że kolejna misja mająca na celu rozwój konstelacji będzie opóźniona. Wspomniane urządzenia z tzw. Warstwy Śledzenia (ang. Tracking Layer) zostały zbudowane przez SpaceX i przesłały pierwsze zobrazowania w podczerwieni wykonane przy użyciu czujników o szerokim polu widzenia.

10. Virgin Galactic z udanym pierwszym lotem komercyjnym

Na sam koniec czerwca przypadł pierwszy komercyjny lot na granicę kosmosu, przeprowadzony przez należącą do Richarda Bransona firmę Virgin Galactic. Co ciekawe, był to także lot badawczy dla Włoskich Sił Powietrznych i Włoskiego Narodowego Ośrodka Badawczego. Według komunikatu Virgin Galactic rakietoplan VSS Unity oraz jego statek-matka VMS Eve spełniły wszystkie oczekiwania, co motywuje firmę do dalszego działania.

Opisywane wydarzenia to tylko część tego co działo się w czerwcu br. w świecie technologii kosmicznych i eksploracji kosmosu. Przed nami kolejny, równie owocnie zapowiadający się miesiąc, zatem zachęcamy Państwa do śledzenia naszej strony internetowej, mediów społecznościowych oraz nadrobienie zaległości z opisanego wyżej przedziału czasowego.